De gemeente heeft de taak om de openbare orde te handhaven. Maar mag een burgemeester zomaar een pand sluiten waarin een verboden motorclub samenkomt? Deze vraag kwam aan bod in een zaak bij de rechtbank Alkmaar, waarin de balans tussen het recht van vereniging en de bescherming van de openbare orde werd besproken. De burgemeester van Hoorn besloot een tattoo-shop te sluiten, omdat die gebruikt werd als clubhuis door een verboden Outlaw Motorcycle Gang (OMG).

Wat zijn Outlaw Motorcycle Gangs?
Volgens politie en justitie zijn Outlaw Motorcycle Gangs broeinesten van misdaad en georganiseerde criminaliteit. Daarom besloot de rechtbank Den Haag in 2018 een bepaalde motorclub te verbieden, omdat de activiteiten van de club in strijd waren met de openbare orde. In 2019 bevestigde het gerechtshof dit verbod.

De situatie rondom het pand
De burgemeester kwam na meerdere controles tot de conclusie dat het bedrijfspand nog steeds werd gebruikt als clubhuis, ondanks het verbod. Voormalige leden bleken hun bijeenkomsten voort te zetten onder een andere naam. Omdat er verder niets wezenlijks veranderde, stelde de burgemeester dat de club eigenlijk gewoon doorging onder een andere vlag.

Sluiting van het pand: is het terecht?
Op basis van de wet mag een burgemeester een pand sluiten als er voldoende reden is om aan te nemen dat het openblijven een risico vormt voor de openbare orde of het woon- en leefklimaat. In dit geval zag de rechter voldoende aanwijzingen, zoals het gebruik van oude logo’s en de aanwezigheid van dezelfde leden, om te concluderen dat de sluiting terecht was.

Vrijheid van vereniging versus openbare orde
Iedereen heeft het recht om zich te verenigen, maar dit recht is niet onbeperkt. De rechter oordeelde dat de burgemeester niet het recht van de voormalige leden om zich opnieuw te verenigen aantastte. Wel moest voorkomen worden dat de verboden motorclub in een andere vorm bleef bestaan. In dit geval vond de rechter de bescherming van de openbare orde belangrijker dan het recht van vereniging.

Wat betekent dit voor ondernemers?
Deze zaak laat zien dat gemeenten strikte maatregelen kunnen nemen om de openbare orde te handhaven. Pandeigenaren moeten zich ervan bewust zijn dat ze verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor wat er in hun pand gebeurt, vooral als dit de openbare veiligheid in gevaar brengt.

Heb je vragen over dit onderwerp? Neem gerust contact op met Errol Opering, advocaat bestuursrecht.